Alfa Lipoik Asit Vitamininin Faydaları və İstifadə Qaydası

Alfa Lipoik Asit nədir?

Kimyəvi quruluşu və əsas xüsusiyyətləri

Alfa Lipoik Asit (ALA) — orqanizmimizdə təbii şəkildə sintez olunan və güclü antioksidant xüsusiyyətləri ilə tanınan bir maddədir. Bu maddə həm su, həm də yağda həll olma xüsusiyyətinə malikdir, bu da onu unikal edən əsas cəhətlərdən biridir. Bir çox antioksidant yalnız su və ya yalnız yağda aktiv olur, amma ALA hər iki mühitdə təsir göstərə bilir. Bu xüsusiyyət onun həm hüceyrə daxili, həm də hüceyrə xarici mühitdə sərbəst radikalları neytrallaşdırmasına imkan verir.

Kimyəvi baxımdan ALA 8-karbonlu tiolik bir turşudur və mitoxondrilərdə — hüceyrələrimizin enerji istehsal edən hissələrində — mühüm rol oynayır. O, koenzim kimi fəaliyyət göstərərək enerji dövriyyəsində iştirak edir. Əsasən, piruvat dehidrogenaz və α-ketoglutarat dehidrogenaz enzim komplekslərində kofaktor olaraq yer alır. Bu ferment kompleksləri qlükozanın enerji halına çevrilməsində əvəzolunmaz rol oynayır.

ALA həmçinin digər antioksidantların — məsələn, C və E vitaminlərinin — yenidən aktivləşdirilməsinə kömək edir. Bu da deməkdir ki, ALA təkcə özü sərbəst radikallarla mübarizə aparmaqla kifayətlənmir, eyni zamanda digər antioksidantların effektivliyini də artırır. Bu səbəbdən ALA tez-tez “universal antioksidant” adlandırılır.

Təbii olaraq harada tapılır?

Alfa Lipoik Asit bədənimiz tərəfindən az miqdarda sintez olunsa da, bəzi qidalardan da onu əldə edə bilirik. Ən zəngin təbii mənbələrə daxildir:

• Qırmızı ət (xüsusilə mal və qoyun qaraciyəri)
• İspanaq
• Brokoli
• Pomidor
• Kartof
• Yastı lobya (yəni yaşıl lobya)
• Maya (xüsusilə pivə mayası)

Əlbəttə ki, bu qidaların tərkibindəki ALA miqdarı çox azdır və terapevtik təsir üçün bu miqdarda qəbul kifayət etməyə bilər. Bu səbəbdən bir çox insan ALA-nı əlavələr (kapsul və ya tablet şəklində) kimi qəbul etməyi üstün tutur. Bu şəkildə qəbul olunduqda bədənə daha çox miqdarda daxil olur və faydaları daha bariz hiss olunur.

Alfa Lipoik Asitin Orqanizmə Faydaları

Güclü antioksidant təsiri

Alfa Lipoik Asit orqanizmdə sərbəst radikalların səbəb olduğu oksidativ stresslə mübarizədə ən güclü vasitələrdən biridir. Sərbəst radikallar hüceyrə quruluşlarına — o cümlədən DNT-yə, hüceyrə membranına və zülallara — zərər verə bilər. Bu proses qocalma, xroniki xəstəliklər və müxtəlif degenerativ halların əsas səbəblərindən biri sayılır.

ALA bu sərbəst radikalları neytrallaşdırmaqla hüceyrə səviyyəsində qoruyucu təsir göstərir. Bundan başqa, ALA həm su, həm də yağda həll olma xüsusiyyəti sayəsində bədənin bütün sahələrində işləyə bilir — bu isə onu digər antioksidantlardan fərqləndirir. Əksər antioksidantlar yalnız ya hüceyrənin daxilində, ya da xaricində işləyə bilər, amma ALA hər yerdə aktivdir.

Bundan əlavə, o, digər antioksidantların — xüsusilə C və E vitaminlərinin — regenerasiyasını təmin edir. Bu da onlara yenidən aktivləşməyə imkan verir, yəni ALA həm birbaşa, həm də dolayı yolla antioksidant təsir göstərir. Bu təsir mexanizmi sayəsində ALA müxtəlif xəstəliklərin qarşısını almaqda, yaşlanma prosesini ləngitməkdə və ümumi sağlamlığı qorumaqda mühüm rol oynayır.

Antioksidant təsiri həmçinin orqanizmdə olan iltihabi proseslərin azalmasına da səbəb ola bilər. Bu, xüsusilə artrit, ürək-damar xəstəlikləri və sinir sisteminin zədələnməsi kimi hallarda əhəmiyyət kəsb edir. ALA bu cür hallarda həm qoruyucu, həm də müalicəedici təsir göstərə bilər.

Qan Şəkəri və Diabetlə Mübarizə

İnsulin həssaslığını artırması

Alfa Lipoik Asit, insulinə qarşı bədənin həssaslığını artıraraq qlükozanın hüceyrələrə keçməsini asanlaşdırır. Bu, xüsusilə 2-ci tip diabetlə mübarizə aparan insanlar üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. İnsulin müqaviməti, yəni hüceyrələrin insulinə normal cavab verməməsi, diabetin əsas səbəblərindən biridir. ALA bu müqaviməti azaldaraq, insulin funksiyasını normallaşdırmağa kömək edir.

Tədqiqatlar göstərir ki, gündəlik 300-600 mq ALA qəbulu insulin həssaslığını əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırır. Bu təsir həm orqanizmin qlükoza istifadə etmə qabiliyyətini artırır, həm də qan şəkərinin sabit səviyyədə qalmasına kömək edir. Nəticədə, diabetli insanlar üçün qanda şəkərin enib-qalxması daha az olur, bu da uzunmüddətli ağırlaşmaların qarşısını alır.

ALA həm də insulin reseptorlarının fəaliyyətini stimullaşdırır, bu da hüceyrələrin qlükozanı daha səmərəli şəkildə mənimsəməsinə imkan verir. Bu xüsusiyyətlərinə görə, bir çox endokrinoloq ALA-nı qlükoza səviyyəsini tənzimləmək üçün təbii dəstək kimi tövsiyə edir.

Nevrologiya və Beyin Sağlamlığı

Neyroprotektiv təsirləri

Beyin, yüksək enerji tələbatı olan və oksidativ stressə son dərəcə həssas bir orqandır. Bu səbəbdən ALA-nın antioksidant xüsusiyyətləri sinir sistemi üçün xüsusilə əhəmiyyətlidir. Alfa Lipoik Asit sinir hüceyrələrinin qorunmasında və onların zədələnməsinin qarşısını almaqda mühüm rol oynayır. Bu, ALA-nı nevroloji xəstəliklərin qarşısını almaqda və müalicəsində potensial vasitəyə çevirir.

ALA, sinir hüceyrələrinin membranlarını oksidativ zədələnmədən qoruyur və eyni zamanda enerji istehsalını artırır. Bu, beyin funksiyalarının optimal səviyyədə işləməsinə kömək edir. Məsələn, yaddaş, diqqət və ümumi idrak funksiyalarında yaxşılaşma müşahidə oluna bilər.

Bəzi elmi tədqiqatlar göstərir ki, ALA Alzheimer xəstəliyinin inkişafını yavaşlada və simptomların şiddətini azalda bilər. Bu təsir əsasən ALA-nın iltihabəleyhinə və antioksidant təsirləri ilə əlaqələndirilir. Bundan əlavə, ALA, Parkinson və digər degenerativ sinir sistemi xəstəliklərində də neyroprotektiv təsir göstərə bilər.

Dəriyə və Saçlara Faydası

Dəri hüceyrələrinin yenilənməsi

Alfa Lipoik Asit yalnız daxili orqanlara deyil, həm də dərimizə olduqca faydalıdır. ALA-nın antioksidant təsiri sayəsində dəridəki sərbəst radikalların yaratdığı zədələnmələrin qarşısını alır. Dəri hüceyrələri daim yenilənməyə ehtiyac duyur və ALA bu prosesi sürətləndirərək, daha canlı və sağlam dəri görünüşü qazandırır.

ALA dərinin dərin qatlarına nüfuz edə bildiyindən, yalnız səthi təsir göstərmir. O, dəridəki kollagen və elastin liflərinin parçalanmasının qarşısını alır. Bu liflər dərinin elastikliyini və gənc görünüşünü qoruyan əsas strukturlardır. Nəticədə, ALA ilə zəngin krem və ya əlavələrin istifadəsi dərinin quruluğunu azaldır, hamar və yumşaq dərini təmin edir.

Digər tərəfdən, ALA-nın dəriyə olan təsiri günəşin zərərli UV şüalarına qarşı da qoruyucu rol oynayır. Uzun müddətli günəş şüalanması dəridə erkən qocalma və ləkələrin yaranmasına səbəb olur. Alfa Lipoik Asit bu cür təsirlərə qarşı dəriyə bir növ “qalxan” effekti verir. Bu xüsusiyyətləri ilə ALA dəriyə qulluq məhsullarında və estetik dermatologiyada da geniş istifadə olunur.

Yaşlanma izlərinin azaldılması

Hər kəs gənc və sağlam görünmək istəyir, elə deyilmi? Alfa Lipoik Asit yaşlanma əlamətləri ilə mübarizədə effektiv bir vasitə olaraq seçilir. Dəridəki incə xətlər, qırışlar, rəng bərabərsizliyi və ləkələr ALA-nın uzunmüddətli istifadəsi ilə azala bilər. Bunun səbəbi, ALA-nın sərbəst radikalları təsirsiz hala gətirməsi və hüceyrələrin zədələnməsinin qarşısını almasıdır.

Tədqiqatlar göstərir ki, ALA-nın topikal (kremlərlə) tətbiqi nəticəsində dəridə qırışların dərinliyində və sayında nəzərəçarpacaq azalma müşahidə olunur. Eyni zamanda dərinin tonunda və teksturasında yaxşılaşma baş verir. Bəzi araşdırmalar isə ALA-nın dərinin müdafiə baryerini gücləndirdiyini və su itkisinin qarşısını aldığını ortaya qoymuşdur. Bu da dərinin daha nəmli və sağlam qalmasına şərait yaradır.

Arıqlama və Metabolizmə Təsiri

Yağ yandırılmasına dəstəyi

Arıqlamaq istəyənlər üçün metabolizmanı sürətləndirmək və yağ yandırmaq əsas məqsədlərdəndir. Burada Alfa Lipoik Asit mühüm rol oynaya bilər. ALA, mitoxondrilərdə enerji istehsalında iştirak edərək, yağların enerji kimi istifadə olunmasına kömək edir. Bu da bədəninizin yağ yandırma sürətini artırır və arıqlama prosesini dəstəkləyir.

ALA həmçinin ac qalanda və ya idman etdikdən sonra yağ ehtiyatlarından daha səmərəli istifadə etməyə imkan verir. Bəzi araşdırmalar ALA əlavələrinin bədən çəkisinin və bel ətrafı piylənmənin azalmasına kömək etdiyini göstərmişdir. Əlavə olaraq, ALA qan şəkərini stabilləşdirdiyindən, iştahın azaldılmasına və acma krizlərinin qarşısının alınmasına kömək edir.

Beləliklə, ALA arıqlamaq istəyənlər üçün həm yağ yandırılmasına dəstək, həm də qida alımını tənzimləyən əlavə olaraq ikiqat təsir göstərir. Bu səbəbdən bir çox arıqlama proqramında və pəhriz planlarında ALA əlavəsi yer alır.

İdmançılar üçün Faydaları

Bərpa prosesinə təsiri

İdman edən insanların bədənləri, xüsusilə də əzələləri, məşq sonrası bərpa üçün yüksək səviyyədə enerji və antioksidanta ehtiyac duyur. Alfa Lipoik Asit bu bərpa prosesini sürətləndirməkdə olduqca effektivdir. Məşqdən sonra orqanizmdə sərbəst radikalların sayı artır və əzələlərdə mikro zədələnmələr yaranır. ALA bu radikalları neytrallaşdırmaqla əzələ regenerasiyasına kömək edir.

Nəticə

Alfa Lipoik Asit – həm daxili, həm də xarici sağlamlığınızı qorumaqda güclü təsirə malik olan əvəzolunmaz bir antioksidantdır. Qanda şəkərin balanslaşdırılmasından tutmuş dəri parlaqlığına, sinir sisteminin qorunmasından ürək-damar sağlamlığına qədər bir çox sahədə fayda verir. Əgər siz də orqanizminizi gücləndirmək, enerjinizi artırmaq və gündəlik həyat keyfiyyətinizi yaxşılaşdırmaq istəyirsinizsə, Alfa Lipoik Asit sizin üçün doğru seçim ola bilər.

Məhsulu əldə etmək və daha ətraflı tanış olmaq üçün buraya klikləyin